Τα Ξύλινα Πνευστά όργανα της Συμφωνικής Ορχήστρας

Πνευστά ονομάζονται τα όργανα τα οποία χρησιμοποιούν τον αέρα για την παραγωγή ήχου. Τα ξύλινα πνευστά είναι μία από τις οικογένειες πνευστών της συμφωνικής ορχήστρας. Σε αυτή την οικογένεια ανήκουν το φλάουτο, το κλαρινέτο, το όμποε και το φαγκότο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αέρας παράγει τον ήχο με διαφορετικό τρόπο σε κάθε όργανο.

Στο φλάουτο ο εκτελεστής φυσάει στην οπή που βρίσκεται στην άκρη του οργάνου. Ο αέρας κατευθύνεται από τα χείλια του εκτελεστή ώστε να "χτυπήσει" στην άκρη της οπής και να παραχθεί ο ήχος.

Στο κλαρινέτο ο ήχος δημιουργείται από ένα καλάμι που είναι στερεομένο στην άκρη του οργάνου (μπουκίνο). Το καλάμι αυτό πάλεται όταν φυσάει ο εκτελεστής κι έτσι παράγεται ο ήχος.

Με όμοιο τρόπο παράγεται ο ήχος στο όμποε και στο φαγκότο με τη διαφορά ότι αυτά τα δύο όργανα χρησιμοποιούν διπλό καλάμι αντί για το μονό καλάμι που χρησιμοποιεί το κλαρινέτο.

Το Φλάουτο




Το Κλαρινέτο




Το Όμποε




Το Φαγκότο



 Αυτά είναι τα τέσσερα ξύλινα πνευστά όργανα μιας συμφωνικής ορχήστρας. Ας δούμε τώρα κάποια παραδείγματα στα οποία χρησιμοποιούνται τα όργανα αυτά:


Ugrós - Ferenc Farkas


Το μουσικό αυτό κομμάτι είναι ένας ουγγρικός χορός του Ferenc Farkas και το ερμηνεύει το κουιντέτο ξύλινων πνευστών "Borealis Wind Quintet". Το κουιντέτο στη μουσική είναι ένα μουσικό σύνολο πέντε οργάνων. Συγκεκριμένα το κουιντέτο ξύλινων πνευστών αποτελούν τα εξής όργανα: φλάουτο, κλαρινέτο, όμποε, φαγκότο και κόρνο. Το κόρνο μολονότι δεν είναι ξύλινο πνευστό έχει καθιερωθεί να χρησιμοποιείται μέσα σε αυτό το σύνολο καθώς ο ήχος του θεωρείται ότι αποτελεί τη γέφυρα ανάμεσα στις οικογένειες των ξύλινων και των χάλκινων πνευστών.

Bach - Badinerie
O Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (Johann Sebastian Bach) είναι ο κυριότερος εκπρόσωπος της μουσικής μπαρόκ. Το συγκεκριμένο απόσπασμα είναι από τη 2η ορχηστρική σουίτα του Μπάχ. Τη μελωδία παίζει το μπαρόκ φλάουτο, πρόγονος του σημερινού φλάουτου. Είναι μικρότερο σε μήκος, μεγαλύτερο σε διάμετρο και πάνω στις τρύπες του δεν έχει μηχανικό σύστημα με τάπες και κλειδιά. Το φλάουτο συνοδεύουν ένα μικρό σύνολο εγχόρδων κι ένα τσέμπαλο (πληκτροφόρο όργανο της μπαρόκ περιόδου)

Astor Piazzola - Oblivion
Το κομμάτι αυτό είναι ένα ταγκό του Άστορ Πιατσόλα (Astor Piazzola). Τη μελωδία ερμηνεύει το όμποε και τη συνοδεία έχει ένα μικρό σύνολο εγχόρδων. Το κοντραμπάσο παίζει πιτσικάτο και με αυτό τον τρόπο δίνει πιο έντονα τον ρυθμό του ταγκό.

Benny Goodman - Avalon

Το κλαρινέτο είναι ένα πολύ δημοφιλές όργανο στην τζαζ μουσική. Ο αμερικανός Μπένυ Γκούντμαν (Benny Goodman) θεωρείται ένας από τους κορυφαίους τζαζ κλαρινετίστες. Το συγκεκριμένο απόσπασμα είναι από μια ζωντανή εμφάνιση του καλλιτέχνη.

Paul Dukas - L'Apprenti sorcier

O Πολ Ντουκά (Paul Dukas 1865-1935) ήταν Γάλλος συνθέτης της μουσικής του 19ου-20ου αιώνα. Οι συνθέσεις του είχαν επιρροές από την ρομαντική μουσική αλλά και από το ρεύμα του ιμπρεσιονισμού στη μουσική εκείνης της περιόδου. Το συγκεκριμένο απόσπασμα είναι το δεύτερο μέρος του ορχηστρικού του έργου "Ο Μαθητευόμενος Μάγος" βασισμένο στο ομώνυμο ποίημα του Γκέτε. Στην αρχή του έργου ακούγεται το κόντρα φαγκότο, μια μεγαλύτερη έκδοση του φαγκότου που έχει τη δυνατότητα να παράγει ακόμη χαμηλότερο μπάσο ήχο από το φαγκότο. Στη συνέχεια ακούγεται μια ρυθμική μελωδία στα φαγκότα η οποία μετέπειτα μεταφέρεται στα κλαρινέτα για να περάσει τέλος σε όλο το σύνολο της ορχήστρας.

Jetrho Tull - Locomotive Breath
Οι Τζέθρο Ταλ (Jethro Tull) ήταν ένα από τα σημαντικότερα συγκροτήματα της ροκ μουσικής στη δεκαετία του ΄70 και το συγκεκριμένο τραγούδι μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους. Ο τραγουδιστής του συγκροτήματος Ίαν Άντερσον (Ian Anderson) εκτός από τα φωνητικά έπαιζε και φλάουτο. Στο συγκεκριμένο τραγούδι παίζει φλάουτο χρησιμοποιώντας έντονα την τεχνική φλάτερ (flutter). Η τεχνική αυτή στην ουσία είναι το ρολάρισμα της γλώσσας την ώρα που φυσάει ο εκτελεστής μέσα στο όργανο με αποτέλεσμα να προσθέσει στον ήχο του οργάνου ένα πολύ χαρακτηριστικό "φρρρρφρρρρ" εφέ.